Alternatywne metody nauczania za granicą – czy mają przyszłość w Polsce? Analizując alternatywne metody nauczania za granicą warto zwrócić uwagę na edukację muzyczną dzieci w Finlandii. W tym kraju nauczyciele są nastawieni na pobudzenie wyobraźni dziecka na wartości jakie niesie ze sobą muzyka. Edukacja opierająca się na dźwiękach jest dla Finów podstawą całego systemu nauczania. Ich zdaniem dostęp do edukacji muzycznej we wczesnych etapach nauczania jest niezbędny dla ogólnego rozwoju dziecka zarówno intelektualnego, fizycznego, emocjonalnego i estetycznego. W Finlandii edukacja nastawiona jest na wspieranie ucznia, odejście od ocen i testów.
Jak wygląda nauczanie muzyki w Finlandii?
Tylko dobrze wykształceni nauczyciele muzyki przyczyniają się do wszechstronnego rozwoju uczniów i prawidłowego rozumienia wartości kultury i sztuki. W Finlandii zadbano o wysoki standard umuzykalnienia, wspierając twórczą osobowość dzieci. Lekcje muzyki są realizowane bardzo starannie a początki zainteresowania dzieci muzyką i grą na instrumentach obserwowane są już w wieku przedszkolnym i wczesnym nauczaniu szkolnym. W tym skandynawskim kraju dzieci bawią się, uczą i zasypiają na przykład przy dźwiękach Mozarta. Osoby, które poznały zasady edukacji muzycznej dzieci w tym kraju twierdzą, że edukacja artystyczna jest bardzo ważną częścią fińskiej narodowości.
Nauczyciele podczas prowadzenia lekcji muzyki starają się pobudzić zainteresowania dzieci w każdym wieku grą na instrumentach i śpiewem. Są oni świadomi, że jakość edukacji muzycznej wpłynie na rozwój ich uczniów. Dlatego zachęcają dzieci do samodzielnego tworzenia muzyki, słuchania różnorodnych utworów, rozwijania słuchu i gustu muzycznego. To wszystko pozwala osiągnąć wrażliwość muzyczną. Edukacja muzyczna w Finlandii jest bardzo ważna dla ogólnego wychowania dzieci i nie możliwe jest zastąpienie jej innym przedmiotem.
Alternatywne metody nauczania za granicą – czy mają przyszłość w Polsce?
Szkoły w Finlandii posiadają swobodę w organizowaniu zajęć lekcyjnych w klasach 1- 6, nie są ustalane konkretne godziny pracy, a nauczanie prowadzone jest przez jednego nauczyciela i bazuje na nauczaniu blokowym. Dotyczy to nie tylko nauki języka ojczystego i przedmiotów ścisłych, ale również muzyki i wszystkie pozycje są tak samo istotne.Tutaj duże zaangażowanie jest widoczne zarówno w przedmioty techniczne oraz muzyczne. Jak wygląda sala do nauki muzyki w Finlandii? W takiej klasie nie ma ławek, lecz bardzo duża ilość instrumentów muzycznych, ściany są kolorowe i zachęcają do rozwoju wyobraźni.
Zaufanie do nauczycieli jest bardzo duże i widoczne w jego relacji z uczniem. Panuje swoboda wyboru miejsca, ubioru, spożywania śniadania i nie dezorganizuje to prowadzenia lekcji. W salach lekcyjnych jest cicho i nie ma agresywnych zachowań. Doskonałe efekty w nauce muzyki są obserwowane dlatego, że jest duże nastawienie na praktykę, świetną akustykę klas i korytarzy. Czy sposób oceniania jest taki sam jak w Polsce? Nauczyciele w Finlandii nie stawiają stopni tak jak ma to miejsce w naszym kraju, a dla rodziców ważne jest to czego dzieci nauczyły się w szkole, a nie to jaką ocenę uzyskały. Sukces szkolnictwa fińskiego to prostota i traktowanie uczniów po partnersku, docenianie ich za włożoną pracę.
Czy w Polsce można zauważyć przejawy fińskiego podejścia do edukacji muzycznej dzieci? Tak, jest to obserwowane w Szkole Muzyki Artyz, gdzie dzieci pod okiem szkolonych w tym zakresie nauczycieli pobierają naukę gry na instrumentach, lekcje śpiewu oraz mogą uczestniczyć w zajęciach rytmicznych. Panuje tu atmosfera spokoju, zrozumienia i tolerancji. Oferowane jest inne podejście do nauki niż w muzycznych szkołach państwowych to znaczy bez presji czasu i nacisku na osiąganie szybkich rezultatów. Każde dziecko jest traktowane indywidualnie, otrzymuje pełne wsparcie co pozwala rozwijać w nim wewnętrzną motywację do działania. Nauczyciele mają pozytywne nastawienie do swojej pracy, sale lekcyjne pozwalają na pełnię koncentracji, oferowany jest wynajem instrumentów dzięki czemu dzieci mogą ćwiczyć również w domu. Nauka gry na instrumentach odbywa się autorskich szkieletach edukacyjnych, które oparto na potrzebach uczniów.
Jaki jest sposób na skuteczną edukację muzyczną w Finlandii?
Wczesna edukacja i pozostawienie nauczycielowi dużo swobody do innowacyjności. W Finlandii lekcje muzyki są tak samo ważne jak matematyka, historia czy geografia i poświęca się jej sporo czasu. Już w wieku przedszkolnym dzieci w tym kraju rozpoczynają dzień od słuchania muzyki, a system edukacji tego kraju dąży do wychowania wrażliwego słuchacza, który we wczesnych latach szkolnych odnajduje własny gust muzyczny, zdobywa wiedzę muzyczną i rozpoczyna własne muzykowanie. W Finlandii wychowywanie dzieci przez sztukę to sposób na odkrywanie swoich zainteresowań i spełnianie marzeń dziecięcych. Ważnym założeniem Finów jest zapewnienie edukacji muzycznej wszystkim dzieciom, ponieważ wpłynie to pozytywnie na ich rozwój ogólny.
W Polsce potrzebni są nauczyciele świadomi znaczenia edukacji muzycznej dzieci, którzy, poza tym, że są muzykami są również nowoczesnymi dydaktykami. Można stwierdzić, że, szczęśliwy nauczyciel to szczęśliwa klasa, energia zaraża i zwiększa pozytywne nastawienie. Fińskie podejście do edukacji muzycznej jest takie, że każdy człowiek jest inny i rozwija się we własnym tempie, pokazując swoje możliwości w odpowiednim dla siebie momencie.
Czy dzieci w Finlandii muszą odrabiać lekcje w domu? Zdarzają się, ale mają inny wydźwięk niż w naszym kraju. Nie są to zadania matematyczne czy wypracowanie do napisania. Odrabianie zadań domowych sprzyja rozwijaniu zainteresowań ucznia, poszukiwaniu informacji, które pomogą uzupełnić wiedzę zdobytą na lekcji. Edukacja w Finlandii wspierana jest krótkimi lekcjami, podczas których dzieci przyswajają dużo wiedzy, tutaj istotny jest odpoczynek uczniów, tylko wtedy mogą oni maksymalnie korzystać ze swoich możliwości.
Finowie są zainteresowani powszechnością nauczania muzyki i uzyskiwaniem przez ich dzieci wymiernych efektów, wyrobienie dobrego smaku muzycznego. Wspólne muzykowanie, nowoczesne sposoby nauki muzyki pozwalają poszerzyć im horyzonty oraz wymieniać doświadczenia. Fińskie podejście do nauczania zakłada, że to czego nauczą się dzieci w pierwszych latach będzie miało duży wpływ na ich dalszą edukację muzyczną.
Czy finlandzki model edukacji muzycznej dzieci jest możliwy w Polsce?
Jeżeli nastąpi zmiana w podejściu do edukacji muzycznej dzieci będziemy mogli podążać za modele wykorzystywanym w Finlandii. Zmiany musiałby objąć kształcenie nauczycieli muzyki, myślenie o roli szkoły muzycznej nie tylko jako przygotowanie do egzaminów, ale przede wszystkim do życia.
